ڕۆژنامەی كاغەز، ئەو ڕۆژنامەیەی بە كاغەز دەردەچێت، خوێنەر كاتێك بە دەستیەوە دەگرێت هەستێكی تایبەتی لا دروست دەبێت، زۆر جار خوێنەری هەر بابەتێك پەنای دەبردە بەر بڕینی ئەو وێنە و بابەتانەی كە بە پێویستی دەزانی و لای خۆی ئەلبومێكی زانیاری لێ دروست دەكرد، بەڵێ ئەو پارچە كاغەزە بە هەر قەبارەو ڕەنگێك بوایە لەنێو دۆڵاب و كتێبخانەكانماندا سوچێكی بۆ خۆی گرتبوو، تەنانەت نوسەری بابەتەكان لەو پارچە كاغەزە ئەرشیفێكی دەوڵەمەندیان بۆ بابەتەكانی خۆیان دروست كردبوو، ئەمانە هەمووی بەشێك لە سەرگوزشتەی كاغەزێكن كە بە چنینی پیتەكان و تیكهەڵكێشی لەگەڵ وێنە و كاریكاتێرەكان پەڕەكانیان نەخشاندبوو.
ئەو نەخشاندن و چنینانەش بە ئاسانی بە دەست نەهاتوون بێگومان ستافێكی بەهێز لەپشت دەرچواندنی ڕۆژنامەكەوە بوون،ستافێك بابەتیان نوسیوە و بەدواداچونیان كردوەو وتارو سەروتار و ڕیپۆرتاژ و ڕاپۆرت و ڕاپۆرتە هەواڵ و چەندین بنكۆڵكاری ڕۆژنامەوانیان ئەنجامداوە و لەولاشەوە چاوە بەتواناكان بەدوای هەڵەبڕی بابەتەكاندا دەگەڕان و كاری هەڵەبڕیان لەكۆی بابەت و ژانرە ڕۆژنامەوانیەكان دەكرد، پاشان وێنەگری ڕۆژنامەكە بەهۆی ئامادەبونی لە كۆی ئەو شوێنانەی پێویست دەكات وێنەیەك بچركێنێت چركاندویەتی و بەوێنەكانی بابەتەكانی بەهێزتر كردووە، هەموو ئەمانەش بە دەست و پەنجەی دیزاینەرەكانەوە لەسەر شاشەی كۆمبیوتەرەكان دیزاینەكەیان نەخشاندووە، لەولاشەوە دەستەی نوسەران و سەرنوسەر و بەرپرسی لاپەڕەكان شەونوخونیان دەكرد تا بە باشترین و جوانترین و سەرنج ڕاكێشترین بابەتەوە ڕۆژنامەكەیان سپێدە باش لە خوێنەرەكانیان بكات. بەڵێ هەموو ئەمانە بە كەسێك و دوو كەس و سێ كەس بەڕێوە نەچووە،ئەمە سوپایەک لە كەسانی پسپۆڕ و بەرپرسیارانە ئۆپەراسیۆنی دەرچواندنی كاغەزەكەیان دەكرد ئەركێكی قورس و گەورە و بەرپرسیارێتیەكی لەڕادەبەدەر و وورد بوو.
ئێستاو لە داهاتودا ڕۆژنامەی كاغەز لەبەردەم هەڕەشەیەكی ڕاستەقینەدایە،هەڕەشەی ئیمپراتۆرێك كە قەیصەرێكی نوێ بۆ خەلافەتی خۆی دیاری دەكات، ئەو خەلافەتەش قەیصەری میدیای نوێیە.
لەنێو ئەم جۆرە میدیایەشدا بڵاوكراوەی ئەلەكترونی دێت، ئەم جۆرە بڵاوكراوەیە خۆی لە دوو شێوازدا دەبینێتەوە ئەوانیش:
یەكەم: ڕۆژنامەی ئەلەكترۆنی،لێرەدا ناوی ڕۆژنامە كاغەزیەكە لەخۆی دەگرێت كە بە ڕۆژنامەی دایك ناوزەند دەكرێت، لە باشیەكانی ڕۆژنامەی ئەلەكترۆنی ئەوەیە كە هەمان خزمەتگوزاری میدیایی و ڕۆژنامەوانی لە كۆی ژانرەكانی ڕۆژنامە كاغەزییەكە دەخاتە بەردەم خوێنەر، هەروەها دەتوانێت خزمەتگوزاری گەڕان بەنێو وێب سایتەكە بەردەست بخات، لەگەڵ ئەمانەشدا دەتوانێت خزمەتگوزاری مەڵتی میدیای دەق و دەنگ و وێنە بە خوێنەری ببەخشێت.
دووەم: چاپی ئەلەكترۆنی ڕۆژنامەی كاغەز: كە خۆی لە بنەڕەتدا ڕۆژنامەی كاغەزە و بە هەمان شێوازی كاغەزەكەی لەڕێگەی وێب سایتێك بەهۆی ئینتەرنێتەوە بڵاو دەبێتەوە، مێژوی ئەم جۆرە بڵاوكراوەیەش دەگەڕێتەوە بۆ ڕۆژنامەیەكی سویدی كەلەساڵی 1990 بەشێوازی ئەلەكترۆنی بڵاوبویەوە .
لە گرنگیەكانی ڕۆژنامەی ئەلەكترۆنی ئەوەیە كە دەتوانێت زۆر بەخێرایی و بە تێچویەكی كەم زانیاریەكان بگوازێتەوە و بۆ كۆمەڵگەی نێوخۆیی و نێودەوڵەتی، هەروەها خێرایی دەنگدانەوە و ڕەنگدانەوە و وەرگرتنی فیدباگ و گفتوگۆكردن لە نێوان نوسەر و خوێنەر و دەزگاكە، جگەلەمانەش زۆر بەئاسانی هەمواركردن و نوێكردنەوە لە بابەتەكانی دەكرێت، بیرمان نەچێت كە ڕۆژنامەی ئەلەكترۆنی لە هەموو كاتێكدا لە هەر جێگەیەك بێت بەردەستە و سنوری جوگرافی نییە،لە گرنگترین گرنگیەكانی ئەم جۆرە ڕۆژنامەیە ئەوەیە كە پێویستی بە جێگایەكی دیاری كراو نییە بۆ كۆكردنەوەی ئەو كارمەندانەی كاری تێدادەكەن، جگە لەمانەی باسمانكرد زۆر گرنگی كەی هەیە كە لە وتارێكدا ناتوانرێت هەموی بەردەست بخەین.
لەگەڵ گرنگی ڕۆژنامەی ئەلەكترۆنی بێگومان لە ئاستەنگ و گرف بێبەش نییە، لە دیارترین ئاستەنگەكانی دروست بونی ئاستەنگی فەند یاخود پشتیوانی مادییە، هەروەها ناتوانرێت داهاتی دارای بۆخۆی وەك پێویست لەڕێگەی كۆمپانیاكانی ڕیكلامەوە بەدەست بهێنێت، بێجگە لەمانەش بە ئاسانی دەتوانرێت دابخرێن و لەڕێگەی هاككارەكانیشەوە هاك بكرێن و دوچاری كێشەی یاساییان بكات، كۆتا ئاستەنگیش كە بێگومان كۆتایی تەواوی ئاستەنگەكان نیە ئەویش بونی ململانی و ڕكابەری لەگەڵ هاوشێوەكانی.
لەكۆتایدا بە پێویستی دەزانم وەك چۆن لە ڕووی زانستیەوە باسكراوە ، خراپیەكانی ڕۆژنامەی ئەلەكترۆیش باس بكەم، لە دیارترین خراپیەكانی ئەوەیە كە ناچێتە ژێرباری چاودێری و توانای دڵنیابونی ڕاستی و دروستی زانیاریەكانی ناكرێت،هەروەها شكاندنی داب و نەریت و بەها ئەخلاقیەكان لە خراپیەكانیەتی، لەگەڵ ئەمانەشدا كاریگەری نەرێنی لەسەر ژیانی خێزانی و كۆمەڵایەتی دروست دەكات.
كەواتە ئەوەی وەك دەرئەنجامێكی سەرەتایی دەردەكەوێت لەم وتارەدا وەك لە وتاری پێشوش باسمكرد دەبێت لە كوردستان كاری جدی بكرێت لەسەر دەرچواندنی یاسایەكی بەهێز بۆ ئەم جۆرە ڕۆژنامانە، لەلایەكی ترەوە دەردەكەوێت كە ڕۆژنامەی ئەلەكترۆنی هەڵ ئاوسانێكی بەرچاو بەخۆیەوە دەبینێت و لەبەردەم هەڕەشەی بێمتمانەییدا دەبێت، كەواتە لێرەوە بۆمان دەردەكەوێت كە بەدیلی ڕۆژنامەی كاغەز هەر ڕۆژنامەی كاغەزە.
كوردستانی نوێ